عوامل مديريتي و ترس 2 مانع مهم اشتباهات دارويي در پرستاران است
اشتباهات شغلي از موارد غير قابل اجتناب در اكثريت حرفه‌ها به ويژه حرفه بهداشتي و درماني است.
گزارش كردن اشتباهات دارويي از يك سو موجب حفظ و رعايت ايمني بيمار و از سوي ديگر به عنوان يك گنجينه اطلاعاتي ارزشمند در راستاي پيشگيري از بروز اشتباهات دارويي در آينده محسوب مي‌شود.
هدف از اين مطالعه، تعيين علل و عوامل مؤثر بر عدم گزارش‌دهي اشتباهات دارويي كاركنان پرستاري از ديدگاه آنهاست.
براي انجام اين پژوهش كه از نوع توصيفي - تحليلي است از مجموع 200 پرسنل پرستاري شاغل در بيمارستان، 140 نفر از مجموع پرستاران شاغل در شيفت‌هاي صبح، عصر و شب مركز مورد نظر در سال 1389 براي شركت در اين پژوهش انتخاب شدند.
بقيه پرستاران به دليل عدم تمايل براي شركت در پژوهش، از بررسي خارج شدند؛ نظرات پرستاران در مورد علل عدم گزارش دهي اشتباهات دارويي با استفاده از پرسشنامه تنظيم شده است و بر اساس مقياس پنج درجه‌اي ليكرت اندازه‌گيري شده است.
اين پرسشنامه شامل سه حيطه ترس از پيامدهاي گزارش‌دهي (11گويه)، عوامل مديريتي (5 گويه) و فرآيند گزارش‌دهي (3 گويه) بود و داده‌هاي جمع‌آوري شده نيز با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
بر اساس يافته‌هاي اين تحقيق در كل جمعيت مورد مطالعه 98،6 درصد زن، 50 درصد متأهل، 97،7 درصد كارشناس، 79،3 درصد پيماني، 7، 75 درصد شيفت در گردش و 52،2 درصد داراي سابقه كار كمتر از 5 سال بودند، ميانگين سني شركت كنندگان در اين مطالعه 29 سال بوده است.
يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد حيطه عوامل مديريتي مهمترين علت گزارش نكردن اشتباهات دارويي در پرستاران است كه با استفاده از آزمون‌هاي آنوا و t-test مشخص شد پرستاراني كه با حيطه‌هاي ترس از پيامدهاي گزارش‌دهي و عوامل مديريتي به عنوان دلايل عدم گزارش اشتباهات دارويي توافق داشتند، بيشتر در شيفت در گردش مشغول به كار بوده و نوع استخدام آنها نيز پيماني بوده است.
نتيجه‌گيري از اين تحقيق دربردارنده آن است كه عوامل مديريتي و ترس از پيامدهاي گزارش‌دهي، دو مانع مهم گزارش‌دهي اشتباهات دارويي در پرستاران است كه با عنايت به ارتباط معني‌دار بين شيفت در گردش و پيماني بودن استخدام كه هر 2 مورد حاكي از جوان بودن و تجربه كمتر پرستاران است (غالباً پرسنل در گردش و پيماني سابقه زير 5 سال دارند) و با توجه به اهميت ايمني بيمار، لزوم ايجاد رابطه مثبت بين مديران پرستاري و كاركنان پرستاري، تأمين فضاي همكاري صميمي و طراحي بسته آموزشي ضمن خدمت به پرستاران در بدو استخدام در خصوص اشتباهات دارويي، عواقب و نتايج آنها و ضرورت گزارش‌دهي اشتباهات دارويي شديداً احساس مي‌شود.
بكارگيري رويكرد سيستمي به منظور بررسي عوامل زمينه‌ساز، برطرف كردن اين عوامل تا حد ممكن و طراحي سيستمي براي گزارش دهي اشتباهات كاري خصوصاً اشتباهات دارويي حائز اهميت است.
پژوهش بررسي علل و عوامل مؤثر بر عدم گزارش‌دهي اشتباهات دارويي كاركنان پرستاري از ديدگاه آنان در يكي از مراكز درماني دولتي شهر تهران سال 1389 توسط آذر طل دانشجوي دكتراي تخصصي آموزش بهداشت و ارتقا سلامت دانشگاه علوم پزشكي اصفهان و از گروه آموزش و ارتقاء سلامت دانشكده بهداشت، دانشگاه علوم پزشكي تهران و ابوالقاسم پورضا،دانشيار و عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران صورت پذيرفته است.
منبع: فارس
مقالات ارائه شده در دومين كنگره بين‌المللي سالانه انجمن پزشكي قانوني ايران